Ở môi trường không trọng lực, các phi hành gia phải đối mặt với nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng, như teo cơ, mất mật độ xương, và suy giảm chức năng các cơ quan. Thêm vào đó, họ còn gặp các vấn đề về miễn dịch, chẳng hạn như phát ban và viêm nhiễm. Một nghiên cứu mới chỉ ra rằng nguyên nhân có thể đến từ môi trường vô trùng quá mức trong tàu vũ trụ và Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS). Ngược lại, nghiên cứu cho thấy sự hiện diện của nhiều vi sinh vật hơn có thể cải thiện sức khỏe con người trong không gian.
Nghiên cứu này do Tiến sĩ Rodolfo A. Salido (chuyên gia sinh học) và Tiến sĩ Haoqi Nina Zhao (hóa học phân tích môi trường) tại Đại học California San Diego (UCSD) dẫn đầu, cùng với sự hợp tác của các nhà nghiên cứu từ nhiều đơn vị khác nhau, bao gồm cả NASA. Họ đã thu thập mẫu từ 803 bề mặt khác nhau trên ISS – gấp 100 lần so với các khảo sát trước đây – để lập bản đồ vi sinh vật trên trạm.
Kết quả cho thấy đa dạng sinh học vi sinh vật trên ISS thấp hơn nhiều so với môi trường do con người tạo ra trên Trái đất. Hóa chất từ các sản phẩm tẩy rửa được tìm thấy khắp nơi trên trạm, và phần lớn vi sinh vật được đưa lên ISS là từ tế bào da bong ra của các phi hành gia. Các khu vực khác nhau trên ISS cũng có cộng đồng vi sinh vật và dấu hiệu hóa học khác nhau. Ví dụ, khu vực ăn uống có nhiều vi sinh vật liên quan đến thực phẩm, trong khi nhà vệ sinh có nhiều vi sinh vật liên quan đến nước tiểu, phân và chất chuyển hóa.
Tiến sĩ Zhao cho biết: “Lượng chất khử trùng trên bề mặt ISS có liên quan mật thiết đến sự đa dạng vi sinh vật ở các vị trí khác nhau trên trạm.” Điều này cho thấy việc bổ sung vi sinh vật từ Trái đất có thể giúp cải thiện sức khỏe phi hành gia. Tiến sĩ Salido nhấn mạnh: “Các môi trường sống tương lai, bao gồm cả các trạm vũ trụ, có thể được hưởng lợi từ việc thúc đẩy có chủ đích sự đa dạng của các cộng đồng vi sinh vật, bắt chước môi trường vi sinh tự nhiên trên Trái đất, thay vì dựa vào không gian vô trùng tuyệt đối.”
Trưởng nhóm nghiên cứu, Tiến sĩ Robin Knight, so sánh việc này với lợi ích của việc làm vườn đối với hệ miễn dịch: bổ sung vi sinh vật và chất nền của chúng vào ISS có thể cải thiện sức khỏe phi hành gia mà không ảnh hưởng đến vệ sinh. Nghiên cứu cũng chỉ ra phương pháp này có thể áp dụng để cải thiện sức khỏe của những người sống và làm việc trong môi trường vô trùng tương tự trên Trái đất.
Nhóm nghiên cứu hy vọng sẽ tinh chỉnh phân tích để phát hiện các vi sinh vật gây bệnh tiềm tàng và sử dụng chất chuyển hóa môi trường như chỉ số sức khỏe phi hành gia. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cell ngày 27 tháng 2.