Thật không may, tàu đổ bộ mặt trăng Athena (IM-2) của Intuitive Machines đã “mất liên lạc” sau khi không thể hạ cánh mềm xuống bề mặt Mặt Trăng. Chiếc tàu đổ bộ thương mại thứ hai của công ty hàng không vũ trụ có trụ sở tại Texas này đã cố gắng đáp xuống vào ngày 6 tháng 3, nhưng cuối cùng lại nằm nghiêng trong một miệng núi lửa gần cực nam Mặt Trăng. Công ty đã xác nhận sự cố này vào sáng nay.
Tuy nhiên, Intuitive Machines cho biết dù Athena không hoạt động được nữa, nhiệm vụ không hoàn toàn thất bại. Họ đã ghi nhận đây là cuộc đổ bộ và hoạt động trên bề mặt Mặt Trăng ở vị trí cực nam nhất từ trước đến nay, chỉ cách điểm dự kiến 250 mét trong khu vực Mons Mouton. Hình ảnh truyền về từ Athena cho thấy tàu đổ bộ nằm nghiêng. Trước khi hết pin, nhóm điều khiển nhiệm vụ đã kịp kích hoạt một số thiết bị và hoàn thành nhiều mục tiêu, bao gồm cả bộ thiết bị PRIME-1 của NASA.
Vì hướng chiếu sáng của Mặt Trời, vị trí của các tấm pin mặt trời và nhiệt độ cực thấp trong miệng núi lửa, Athena không thể sạc lại pin. Nhiệm vụ đã kết thúc, nhưng nhóm nghiên cứu đang tiếp tục phân tích dữ liệu thu thập được.
Athena, được phóng lên vào ngày 27 tháng 2 năm 2025 trên tên lửa SpaceX Falcon 9 từ Trung tâm vũ trụ Kennedy của NASA, mang theo nhiều thiết bị khoa học quan trọng, trong đó có bộ thiết bị PRIME-1 (gồm mũi khoan TRIDENT và máy đo quang phổ khối lượng MSolo) để tìm kiếm các chất dễ bay hơi như nước và CO2 dưới bề mặt Mặt Trăng – những thứ rất cần thiết cho chương trình Artemis và các nhiệm vụ có người lái của NASA. Theo NASA, nhóm điều khiển đã kích hoạt thành công mũi khoan TRIDENT và xoay nó để kiểm tra hoạt động, trong khi một thiết bị khoa học khác cũng thu thập được một số dữ liệu. Intuitive Machines cũng cho biết một số mục tiêu nhiệm vụ khác đã được hoàn thành sớm hơn dự kiến.
Các thiết bị khác trên Athena bao gồm thiết bị nhảy Micro Nova Hopper (Grace), hệ thống liên lạc mặt trăng 4G/LTE của Nokia… Tất cả đều là một phần của chương trình Dịch vụ Tải trọng Mặt Trăng Thương mại (CLPS) của NASA. Mặc dù Grace và hai xe tự hành của các công ty tư nhân không thể rời khỏi tàu đổ bộ để khám phá lưu vực Aitken như kế hoạch, nhưng Intuitive Machines xác nhận họ đã kích hoạt được các thiết bị này và một số thí nghiệm khoa học khác trước khi hết pin.
Đây không phải là lần đầu tiên Intuitive Machines gặp sự cố. Nhiệm vụ Odysseus (IM-1) năm ngoái cũng gặp vấn đề tương tự, được cho là do lỗi hệ thống định vị laser vào phút cuối. Tuy nhiên, IM-1 cũng đã tạo nên lịch sử khi trở thành nhiệm vụ đổ bộ Mặt Trăng của NASA đầu tiên sau Apollo 17 cách đây hơn 50 năm. IM-2 hoạt động lâu hơn IM-1 và đáng chú ý là đã tiếp cận gần cực nam Mặt Trăng nhất từ trước tới nay (cách đó chỉ 160km).
Trong khi đó, nhiệm vụ Blue Ghost của Firefly Aerospace đã hạ cánh thành công ở bán cầu bắc Mặt Trăng vào ngày 2 tháng 3 và đang hoạt động tốt. Intuitive Machines vẫn còn hợp đồng thực hiện 2 nhiệm vụ nữa cho NASA (IM-3 và IM-4), dự kiến phóng vào cuối tháng 10 năm 2025 và năm 2027.
Nguồn: https://www.universetoday.com/articles/the-athena-lunar-lander-also-fell-over-on-its-side